Voor veel mensen die te maken hebben met geldzorgen is hulp vragen een grote drempel. Om deze barrière te doorbreken, voert het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) al sinds 2022 communicatiecampagnes. Het doel is om meer bewustzijn te creëren over de signalen van financiële problemen en mensen aan te moedigen om hulp te zoeken. Neeltje van Urk, communicatieadviseur bij het Ministerie van SZW vertelt: “Met deze campagne willen we mensen bewust maken dat er meerdere manieren zijn om hulp te krijgen, zoals via Geldfit.nl. Geldfit biedt een uniek platform, waar je bijvoorbeeld de potjes-check kunt doen om te zien voor welke regelingen je mogelijk in aanmerking komt. Daarnaast kun je gratis en anoniem bellen of chatten, en vind je uitgebreide informatie op de website. Het belangrijkste is dat je weet dat je het niet alleen hoeft te doen.”
Maar naast de formele hulp kan ook de eigen sociale omgeving een rol spelen. Wees alert op signalen van financiële problemen bij anderen. Merk je bijvoorbeeld dat mensen niet meer op verjaardagen komen, zeggen ze een (sport)abonnement op of valt het je op dat kinderen er misschien wat onverzorgder uitzien? Begin dan eens met de vraag hoe het gaat. Zo zorgen we ervoor dat niemand er alleen voor staat.” Het verhaal van Carolien laat zien hoe belangrijk deze hulp kan zijn en dat je er niet alleen voor hoeft te staan.
Je bent constant aan het overleven
“Geldgebrek geeft zoveel stress”, vertelt Carolien uit ervaring. “Post durfde ik niet meer te openen. Hele dagen zat ik verlamd van angst te wachten op weer een deurwaarder.” Dat haar kinderen zijn opgegroeid in armoede, vindt ze het ergst. “Er was geen geld voor uitjes, terwijl ik ze dat zo gunde. Daar word je heel creatief van. Op hun verjaardagsfeestje las ik voor in het park en roosterden we marshmallows. We gingen flyeren voor een show van Paul de Leeuw, in ruil voor gratis toegang. En op zaterdag was er proeven in de stad, dan hadden we gratis lunch. Verder aten we vooral veel macaroni, met of zonder saus. Bij kerstverlichting, want dat neemt minder stroom dan een gewone lamp.” Inmiddels, zo’n 25 jaar later, gaat het beter. Maar de kerstlampjes blijven bij haar thuis het hele jaar door hangen. “Ik ben het ook gezellig gaan vinden.” Bovendien heeft ze het nog steeds niet breed. “Van een uitkering kun je bijna niet leven; je bent constant aan het overleven.”
Schaamte
Carolien hield het hoofd boven water en wist uit de schulden te komen. This too shall pass (ook dit gaat voorbij), staat op haar onderarm getatoeëerd. Nu zet ze zich als vrijwilliger in voor buurtgenoten met geldzorgen. “Mensen in mijn omgeving en een paar hulpverleners hebben mij uiteindelijk zo ontzettend goed geholpen, dat ik dat ook voor anderen wil doen.” Er is heel veel analfabetisme, eenzaamheid en armoede. Vaak verborgen, omdat mensen zich ervoor schamen. Maar mij laten ze binnen, omdat ik weet hoe het is. Dan ga ik gewoon even naast iemand zitten, om te helpen bij het invullen van een formulier bijvoorbeeld.”
Vraag hulp
Carolien vertelt haar verhaal met gepaste trots. “Ik geef graag een gezicht aan armoede, het taboe moet eraf. Er wordt gedacht: hoe kun je in Nederland nou arm zijn, met al die potjes. Maar er vallen zo veel mensen tussen wal en schip. Als zij om hulp vragen, reken maar dat het water ze dan aan de lippen staat.” Haar advies: blijf niet te lang proberen om het allemaal zelf op te lossen. Er zijn organisaties die kunnen helpen, bijvoorbeeld te vinden op Geldfit.nl. “Er is vaak meer mogelijk dan mensen denken of weten.” Soms is het makkelijker of sneller om naar een spreekuur of buurtkamer in de gemeente te gaan. “Of vraag iemand uit je omgeving die je vertrouwt om met je mee te kijken. Je hoeft er niet alleen voor te staan!”